SVG rekabet mi, ortak payda mı?

SVG : Rekabet mi, ortak payda mı?
"Bu ne demek şimdi?" sorusunu duyar gibiyim. Bilgisayarın gelişimine paralel bir yol izleyen yöneysel çizim yöntemi (vektörel grafikler), yıllar boyunca pek çok soruna çözüm oldu. Örneğin 90'ların başında 3d Studio içine gömülü 2d Shaper vardı. Autocad, iki boyutlu yöney çizimleri başarıyla gerçekleştirip .dxf standardıyla dışarı aktarıp paylaşıyordu (Autocad'in 3.boyut işlemleri konumuz değil).

Teknoloji ilerledi, Adobe, Macromedia, Corel gibi dev yazılım firmaları günden güne konuyu geliştirdiler. Bu yöntem öyle çok sevildi ve kullanıldı ki, farklı akımları içinde barındıran bir sanat dalı haline geldi. Hemen hepimizin bildiği South Park çizgi filmi, bu yaklaşımlardan birinin sonucu.

Ancak bu yazılımlarla elde edilen çizimlerin saklanması, düzenlenmesi, tekrar kullanımı, farklı alanlara taşınma gerekliliği ortaya çıktığında sorunlar hiç bitmedi. Büyük yazılım firmaları haklı olarak, çizimlerin ikili sistemde (binary) kapalı kaynak kodları kullanarak saklanmasını istediler.

Sonuçta böyle bir yazılımla yaratılmış bir logonun, sadece rengini bir ton koyultmak, yada ekranda dönüp duran ürün canlandırmasının, yanıp sönen fiyatını değiştirmek için aynı veya ikame bir yazılımın sistemde yüklü olması zorunluluğu ortaya çıktı. Sürüm farklılıkları, ikame ürünlerin uyumluluk sorunları kullanıcıların ve geliştiricilerin başına hep bela oldu.

En bilindik dosya türlerinden olan ve kolaylıkla düzenlenebilen, .jpg veya .png olarak kaydedilmiş basit bir çizim veya düğme düşünün. Bu çizimin kullanıldığı sayfa veya uygulamada, proje yöneticisinin "10px genişletsek acaba daha mı iyi olur?" sorusuna cevap verebilmek için, bu dosyalar bir çizim düzenleyicisiyle (grafik editörü) açıldı, ölçeklendirildi ve tekrar kaydedildi. İstenen sonuç elde edilene kadar buna devam edildi. Bu sırada çizim kalitesinde kayıplar oluştu testere dişine benzer bozulmalar görüldü, bunlar çeşitli yöntemlerle tekrar düzeltildi. Aynı yöneticiden gelen "Turuncusu sanki biraz koyu kaçmış. Rengi az açsana." gibi önerileri hiç saymıyorum bile.

İşte tam bu aşamada, SVG yaklaşımı (resmi değil) önem kazanıyor. Özetlersek;

• Öyle bir altyapı tanımlanacak ki; tüm çizim öğeleri, basit bir metin düzenleyicisi (ör: Notepad) tarafından bile düzenlenebilecek. (rengi, özellikleri, her büküm noktası değiştirilebilecek).
• Yöney çizimin tüm güçlü yanlarını içerirken, kullanıcı etkileşimi, canlandırma, metin, resim içerebilecek.
• Bağımsız bir dosya olarak saklanabilecek, istenirse bu kodlama, bir ağ sayfasına doğrudan (HTML5, XHTML) eklenebilecek, bir yazılıma gömülebilecek. Örneğin javascript ile müdahale edilebilecek.
• CSS gibi, standart haline gelmiş biçimlendirme yöntemlerle çizimin içindeki her nesneye gereken ortak özellikler istenirse dışarıdan atanabilecek.
• Gün gelecek, bu çizim içindeki metinler, arama motorları tarafından bulunabilecek, ses ve video eklenebilecek.

Yukarıdakilerin büyük bir çoğunluğu gerçekleşti bile. Diğer yandan günümüzde teknolojideki değişimleri düşünürsek;

• Tarayıcıların SVG'ye olan desteğindeki artış ve gelişimi,

• W3C'nin yavaş ama emin adımlarla ilerleyişi (özellikle HTML5)

• Inkscape'in gelişimi ve hissedilen destek,

• Wikimedia altyapısındaki tüm tanımlı yöney çizimlerin SVG olarak saklanıyor olması,

gibi bazı işaretler, aşağıdaki öngörüde bulunmamıza yardımcı oluyor:

SVG'yi bir rekabet aracı değil bir yaklaşım biçimi olarak görüp, yakın geçmişte CSS'de, PNG'de yaşanan gelişimi, SVG gibi tanımlama yöntemlerinde de yaşamamız olasıdır. Yöney çizimlerimizi, şimdilik, en azından SVG'yi temel alarak tanımlarsak, veya bu çizimleri hangi yazılımla yapmış olursak olalım, bir SVG sürümünü saklarsak, yakın gelecekte çok işimize yarayacağını söyleyebilirim.